Аксариятимиз бошқалар билан муносабатлар тўқнашувларсиз ва ўзаро англаш билан муаммосиз ривожланиб боришини истаймиз. Бошқалар билан келишиб олиш ва иккала томон манфаати учун қобилият ассертивлик, деб аталади.
Ассертив хатти-ҳаракатлар билан инсон нимани хоҳлаши ёки хоҳламаслигини билиши ва буни аниқ ифодалаши мумкин деб тахмин қилинади. Бироқ, у ўзини айбдор, қўрқув ва бошқа салбий ҳис-туйғуларни ҳис қилмайди. Ассертив одам бошқаларга зарар бермайди, бошқаларни манипуляция қилмасдан ўз мақсадларига эришади ва агар ёрдам рад этилса, беркиниб олмайди. У ўзига ростгўй ва ўзини ўзи каби қабул қилади.
Бугун сизга ассертивлик тестидан ўтишни таклиф этамиз. Сизга маъқул келган ҳар бир гапнинг олдига 1 рақамини қўйинг.
1. Бошқа одамларнинг хатолари мени ғазаблантиради
2. Мен дўстимга бурчи ҳақида эслатиб тураман
3. Вақти-вақти билан нотўғри гапираман
4. Мен ўзимга ғамхўрлик қила оламан
5. Чиптасиз қуён бўлиб юришга ҳам тўғри булган
6. Рақобат ҳамкорликдан афзал
7. Мен кўпинча ўзимни беҳуда қийноққа соламан
8. Мен мустақил кишиман ва жуда қатъийман
9. Мен билган барча кишиларни яхши кўраман
10. Ўзимга ишонаман. Ҳозирги муаммоларни енгиш учун кучим етарли
11. Нима ҳам қилардинг, инсон ўз манфаатларини ҳимоя қила оладиган, ҳар доим шай бўлиб туриши керак
12. Мен ҳеч қачон номақбул ҳазилларга кулмайман
13. Мен обрўли одамларни танийман ва ҳурмат қиламан
14. Ўзимни ҳеч қачон устимдан ҳукмронлик қилишларига йўл қўймайман. Мен норозилик билдираман
15. Мен ҳар қандай яхши ташаббусни қўллаб-қувватлайман
16. Мен ҳеч қачон ёлғон гапирмайман
17. Мен амалиётчи одамман
18. Омадсиз эканлигимдан руҳан тушкунликка тушаман
19. Мен: «Биринчи навбатда ёрдам қўлини ўзингиздан қидиринг» деган сўзларига қўшиламан
20. Дўстлар менга жуда катта таъсир қилишади
21. Ҳатто бошқалар бошқача фикрда бўлса ҳам мен ҳар доим ҳақман
22. Мен ғалаба муҳим эмас, аммо иштирок муҳим, деган фикрга қўшиламан
23. Бирор ишни амалга оширишдан олдин, бошқалар буни қандай қабул қилиши ҳақида яхшилаб ўйлаб кўраман
24. Мен ҳеч қачон ҳеч кимга ҳасад қилмайман
Энди жавобларнинг ҳар бир ранги учун баллар миқдорини ҳисобланг. Қайси ранг нуқталари бошқаларидан кўп ва кам эканини кўринг.
Энг юқори баллингиз – сариқ ранг. Сизда ассертивлик ғояси бор, лекин уни ҳаётда кўп ишлатманг. Сиз кўпинча ўзингиздан ва атрофдагилардан норози бўласиз.
Ушбу ранг учун энг паст балл бўлганда. Ҳаёт берадиган кўплаб имкониятлардан фойдалана олмайсиз, бу фожиа эмас. Ўзингиз билан уйғунликда яшашни ўрганиш ва нима қилиш кераклигини билиш муҳимдир.
Энг юқори балингиз пушти ранг. Сиз тўғри йўлдасиз ва ассертивликни яхши ўзлаштира оласиз. Aслида, аллақачон тўғри йўналишда ҳаракат қиляпсиз. Баъзида ассертив ҳаракатларингиз тажовузкорликка айланади. Aммо ҳозир сиз ўрганяпсиз
Ушбу рангда энг паст балл. Ассертивликни ўрганиш мумкин. С. Лек айтганидек: «Таълим – бу ҳамма нарса, ҳатто гулкарам ҳам мажбурлаб ўргатилган оқ карам».
Энг кўп баллингиз апельсин ранг. Олдинги 2 ҳисоб-китоблар натижасига қарамай, сизда ассертивлик қобилиятига эга бўлиш учун жуда яхши имкониятлар мавжуд. Сиз ўзингиз ва хатти-ҳаракатларингиз ҳақида аллақачон фикрга эгасиз. Ўзингизни реал баҳолайсиз ва бу бошқалар билан ишлашда зарур ҳар қандай кўникмага эга бўлиш учун яхши асосдир.
Ушбу ранг учун энг паст балл. Ўзингизга ҳаддан ташқари юқори баҳо берасиз ва умуман самимий эмассиз. Гап ўз-ўзингизни алдаш ҳақида эмас, балки яхши томонларингизни кўриш ҳақида. Ўзингиз ҳақингизда мулоҳаза юритсангиз, яхши бўлар эди.
olympic.uz
